La fonto de pola originalo: http://www.bibula.com/?p=59583
“Invento de la Juda Nacio” – interparolo kun prof. Szlomo Sand
Kun profesoro Szlomo Sand interparolas Piotr Zychowicz
De multaj jaroj neniu libro tiel ekskuis per la juda mondo kiel „Elpenso de la juda nacio” de Szlomo Sand, la profesoro de historio el la prestiĝa Tel-Aviva Universitato. La Izraela sciencisto kun polaj radikoj, estis priskribitaj per unuj kiel la frenezulo kaj antisemito kiu profanas sian propran neston, la aliaj konsideras lin esti la viziulo, kiu ne timies elpaŝi kontraŭ la plej granda juda tabuo kaj rompi la konspiracion pri la silentado.
En la oktobro la libro eldoniĝis anglalingve kaj trafis al Grandbritio kaj Usono, elvokante la sekvan ondon da polemikoj kaj presaj disputoj. Kritikan recenzon de tiu ĉi libro antaŭ nelonge publikigis „Financial Times”. La gazeto deklaris ĝin esti la provokaĵo. Kaj la Federacio Sionista de Grandbritio kaj Irlandio avertis, ke cirkulado de similaj tezoj „povas kontribui al plikresko da incidnetoj kun la antisemita fono”. La aŭtoro de la libro – laŭ tiu ĉi organizo – nur serĉas la etkostan sensaciaĵon.
Rz: Kiu elpensis la judan nacion?
La judaj historiistoj vivintaj en Germanio en la dua duono de la XIX jarcento. Tio ĉi estis la tempo taj tiutempe kurentoj.de la formiĝado de modernaj naciismoj en Eŭropo. Loĝaj komunumojantoj de la Malnova Kontinento komencis tiam pensi per kategorioj de la etnaj komunumoj. Naskiĝadis la nacioj: germana, pola, franca. La judaj historiistoj en Germanio estis la homoj de sia epoko kaj funkciis sub la influo de la dominantaj en ĝi kurentoj. Ili prenis ekzemplojn de la naciistoj de la eŭropaj ŝtatoj, ĉefe Germanio, kaj tiel ekestis la sionismo, kaj kune kun ĝi la nacio juda.
Kiele do, „ekestis”?
Ekestis, ĉar pli frue ne estis (ne ekzistis).
Ja Judoj loĝis en Eŭropo de du mil jaroj. De kiam ili estis forpelitaj per la Romanoj el Palestino.
Nenio tia okazis. Ĝi estas la mito. „Romanoj tute ne forpelis judojn el Palestino, kaj la judoj tute ne alvenis al Eŭropo.La punsistemo kiun la romanoj aplikis al la prijugitaj nacioj, ne antaŭvidis la amasajn senhejmigojn. Forpelo de tuta nacio el ties teritorio estas tre komplika operacio, kies plenumo okazis plenumebla nur en la XX-a jarcento kune kun la evoluiĝo de la necesa infrastrukturo, ekz. Fervojoj. Eĉ la germana Tria Imperio havis grandajn problemojn kun tiaj operacioj, kaj jen do des pli se temas pri la Roma Imperio. La romanoj estis,evidente brutalaj. Ili povis mortigi multajn homojn, bruligi la urbon, sed ili ne forpeladis tutajn naciojn.
Sed ja tio ĉi estas la famkonata fakto…
Evidente, ke ĝi estas famkonata. Pri la forpelo oni skribis en la deklaro de la sendependeco de Izraelo el la jaro 1948, kaj eĉ en niaj banknotoj. Al tio ja gvidas fonda mitologio de la Ŝtato Izraelo: oni forpelis nin el nia teritorio antaŭ du jarmiloj, sed ni nun revenis, por ĝin re-preni. Eĉ mi mem – la profesia historiisto jam de kelkdeko da jaroj – kredis tion senkritike. Ĝis la tempo de antaŭ dek jaroj, kiam mi decidis priesplori tiun problemon…
Kio okazis?
Mi komencis de la literaturo pri tiu temo. Je mia miregego okazis, ke ekzistas nek unu scienca libro temanta pri forpelo de la Judoj el Palestino. Ĉu vi tion imagas Sinjoro? Unu el inter la plej gravaj okazaĵoj en la historio de la nacio, kaj neniu verkis pri tiu temo la historian prilaboron!
Ĝi ankoraŭ ne estas atesto, ke tio ĉi estas ne vera.
Ni estu ja seriozaj. Ni havas ĉi tie aferon kun la granda mistifiko. La mito pri la forpelo de Judoj estas produkto de la kristana propagando el la IV jarcento. Ĝi devis servi kiel la puno por mortigo de la Filo de Dio. Ĝuste al tiu ĉi mito interrilatiĝis la sionistoj en la XIX jarcento. Por konstrui la nacion oni devis prepari ties memoron. Francaj naciistoj turnis sin tiucele al la antikvaj Gaŭloj, la italoj al Julio Cezaro, kaj la germanaj al Teŭtonoj. Judoj prenis de ili la ekzemplon. Ili anoncis ke la Romanoj forpelis iliajn antaŭulojn el Palestino, ili disiĝis tra tuta la tero, sed nun ili devas denove re-unuiĝi je unu nacio.
Sed ja tio ĉi estas la fakto – en Eŭropo, Afriko kaj Azio ekzistis aŭ plu ekzistas la aglomeraĵoj de Judoj.
Jes. Sed tiuj homoj tute ne estas posteuloj de la Judoj forpelitaj el Palestino. Eĉ pli, en la etna senco ili tute ne estas la Judoj. Tio ĉi estas reprezentantoj de plej diversaj aliaj popolaj kaj nacioj, kiel antaŭuloj antaŭ pluraj jarcentoj konvertiĝis al la judaisma religio. La Judoj ektroviĝis en tuta la mondo ne dank’ la iu mitologia migvertadorado de popoloj, sed dank’ al la amasa konvertigado!
Esti Judo en Eŭropo aŭ Afriko havis nenion komunan kun la nacieco. Judoj estis simple konfesantoj de la judaismo.
Judaismo estas tamen strikte kunligita kun la etna identeco
Nun jes. Sed sufiĉas tamen trastudi antikvajn arabajn fontojn, frukristanajn, paganajn ĉu la judajn (kun Talmudo ĉe la frunto), por konvinkiĝi, ke la judaisma religio estis por longa tempo la religio konvertiganta. De la jarcento II-a antaŭ naskiĝo de Kristo, eĉ ĝis la IV-a jarcento de nia erao, la judaismo estis la plej grava monoteista religio de la mondo, kies celo estis kredi je nur unu Dio, kion oni cetere faris tre sukcesplene. Kaj pro tio ĉi en la mondo ektroviĝis tiom da Judoj.
Sed ja plimulto da Judoj en Pollando aspektis tute alie ol Poloj. Tio ĉi ne povis esti la konvertitaj je la juidaismo Slavoj.
Je la judaismo konvertiĝadis ne nur la apartaj homoj, sed – la same kiel en la kao de la kristanismo – tutaj reĝlandoj. Ekzemple, en Jemeno aŭ la Norda Afriko. Simile okais kun la kuŝanta inter Kaspia Maro kaj Nigra Maro, reĝlando de Ĥazaroj. En la XII jarcento tiu ĉi konvertita je la judaismo turkeca popolo komencis estiĝi forpuŝata per la Tataroj kaj Mongoloj de Ĝingis-Ĥan al la okcidento. Ili haltiĝis en la orienta Pollando. La respondo je via demando estas do simpla. 75 procen da polaj Judoj aspektas alie ol Poloj, ĉar ili estas de la ĥazara deveno.
Tiu ĉi teorio aperis nur en la 60-aj jaroj de la XX-a jarcento. Pli frue, ĉiuj grandaj historiistoj – komencante de Ernest Rennan, aĉ ĝis Marc Bloch – opiniis ke la Judoj alvenis al Pollando el Ĥazario. Tiun ĉi opinion kundividis cetere ankaŭ la sionistaj esplorantoj, ekz. unu el inter la plej gravaj judaj historiistoj de la intermilita tempo Icchak Shipper el Varsowio. Ili eraris nur pri unu afero. Ili asertis ke Judoj unue alvenis al Ĥazario el Palestino, kaj nur poste al Pollando.
En Pollando regas la konvinko, ke Judoj ekloĝis ĉe ni, rifuĝante persekutojn en la Okcidento. Pollando estis bastiono de la religia tolerado.
Estas plezure pri tio paroli, kaj eĉ pli aŭdi. Mi tamen iom timas, ke mi devas altiri polojn reen al la tero. El la demografia vidpunkto ne eblas ekspliki ekziston de tiel granda populacio de Judoj en Pollando, kiel la reulto de elmigrado el Germanio aŭ Hispanio. Tieaj (judaj) komunumoj estis por tio tro malgrandaj. Kaj krom tio, ĉu vi scias Sinjoro kiel la germanaj Judoj malamis la polajn Judojn? Ili nomis ilin malestime Ost-Juden, kaj pririgardis ili kiel la duonsovaĝuloj, malpuraj Azianoj, kun kiuj ili ne volis havi ion ajn komunan. Per tiu termino ili priskribis ankaŭ miajn gepatrojn, devenantajn el Lodzo (Łódź).
Vi diris, ke 75 procentoj da polaj Judoj estis posteuloj de Ĥazaroj. Kaj la cetro?
Mia panjo havis 8 fratinojn. 5 havis hararon nigran kiel korvo kaj semitajn vizaĝtrajtojn – la same kiel mi mem – sed tri estis blondinoj kaj havis bluajn okulojn. Ĝis nun, multaj Judoj devenantaj el Pollando havas eŭropan aspekton. Kial? Jen, la reĝlando de Ĥazaroj konkeris la terojn enloĝitajn per Slavoj. Pli malpli en la ĉirkaŭaĵoj de Kijevo. 25 procentoj de polaj Judoj estas ĝuste posteuloj de tiuj Slavoj kiuj akceptis judaismon de siaj ĥazaraj regantoj.
Kaj eble tio ĉi estas efekto de la miksitaj geedziĝoj?
Evidente, tio ĉi ankaŭ okazadis, sed nen diferencigado de je iu granda skalo. Tiel aŭ aliel en la afektoaze de de tio, dum la militokupacio Germanoj havis seriozajn problemojn kun diferencigado inter la Poloj kaj Judoj. Mia patro rakontis al mi ke dum la unuaj monatoj de okupacio, kiujn li travivis en Lodzo, Germanoj sensukcese provis identigadi judojn okulmezure. En la efekto multaj Judoj, kiuj havis ideale ariajn trajtojn libere paŝadis tra la stratoj. Germanoj do – eĉ kvankam tre volante tion – ne povis en Pollando performi la holokaŭston surbaze de siaj rasaj teorioj, mezuraĵoj, ktp. Pereigo de Judoj en Pollando estis performita sur la bazo de dokumentoj: censoj, popolnombrado, personaj dokumentoj, naskiĝatestiloj.
Se ne estis iu tia okazo kiel forpelo de Judoj el Palestino, do kien la Judoj malaperis de tie?
Nenien. Ili plu loĝas en sia teritorio en Palestino. Posteuloj de la antikanojvaj Judoj estas la nuntempaj Palestinanoj. Tiuj ĉi homoj estis arabigitaj post tio ĉi kiam Palestino estis en la VII-a jarcento konkerita per Araboj. Nenio tamen estas pri tio mirinda. Araboj anoncis ke ĉiu kiu akceptoa Mahometon kiel la proroko, estos liberigita de la impostoj. Mi pensas ke se iu proponus ion tian al la nuntempaj Izraelanoj, certe granda parto da ili ankaŭ konvertiĝus al la kredo je Allah. (rido).
Sed Palestinanoj aspektas kiel Araboj. Ili ne diferencas de Egiptanoj aŭ Irakanoj.
Estas malfacile ke post tiom da jarcentoj tiel malgranda nacio retenu la etnan purecon. Palestinanoj ofte demandas min: do estas ni kiu estas la veraj judoj? Ne, mi respondas, vi estas nur iliaj posteuloj. Vi vivas en la parto de la mondo, tra kiu trapasadis multaj konkeruloj, kaj ĉiuj postlasadis ĉi tie sian spermon. La araba keroonkero estis ankaŭ la biologia konkero. Tio ĉi tamen ne ŝanĝas la fakton, ke la membro de Hamas el Hebrono estas pli proksime parencita kun la antikvaj Judoj ol la izraela soldato, kontraŭ kiu li batalas.
Palestinanoj ŝajne ne estas tre ĝojigitaj kiam oni diras al ili, ke en iliaj vejnoj fluas juda sango?
Efektive jes, ili ne ŝatas aŭskulti pri tio (la rido). Tio ĉi estas eble la plej bona pruvo pri tio ĉi, ke mi ne estas la agento de Hamas kaj mi ne verkis mian libron je la mendo de Araboj.
Ni revenu al kvestio de la juda identeco. La rilato al Palestino verŝajne havis ĉiam ankaŭ la religian dimension.
Jes, kaj kio estas interesa en la religia juda tradicio la forpelo havis ankaŭ la metafizikan dimension, kaj ne realan.. La kontraŭo de la „forpelo” estis ĉiam la „foraĉeto”. Nur la sionista revolucio transformis la antikvan judaistan formulon, „forpelo” – „foraĉeto”, je la „forpelo” – „reveno al la patrujo”. Judoj dum jarcentoj kredis, ke ili revenos al la Promesita Lando nur tiam kiam alvenos la Mesio kaj komenciĝos la mondfina juĝo. Ili tamen revenos tien en la senco spirita, post la morto.
Ĉu tial multaj religiaj Judoj ĝis nun ne subtenas la sionismon kaj la Ŝtaton Izraelo?
Ne subtenas? Ili kredas ke ties ekzisto estas ofendo al Dio kaj la blasfemo. Bonvolu turni la atenton je tio ĉi, ke dum tabilonio ja vivis dum jarcentoj en la distanco de nur kvar tago da kamel-veturo de Palestino! Kaj ili tute ne volis transloĝiĝi tien.
Do ĉio komenciĝis de la sionismo?
Jes, sed eĉ kiam tiu ideologio jam ekzistis, plimulto da Judoj tute ne ardis forveturi al la Proksima Oriento. Kiam dum la 80-aj jaroj de la XIX-a jarcento en la Rusio komenciĝis grandaj pogromoj, inter la Judoj komenciĝis bolado. Parto da ili, kiel Róża Luksemburg, iĝis revolucianoj, parto subtenis la social-demokracion, sed plimulto voĉdonis per piedoj. Komenciĝis amasa elmigrado al Usono.
Dum la 20-aj jaroj. Usono tamen konstatis, ke ili havas sufiĉon da Judoj, kaj ili fermis pordon antaŭ ili. Tis el Germanioiam jam ne estis elektebleco – homoj komencis liĝiĝadi en Palestino. Sekva ondo alvenis el Germanio post alveno de Hitlnaer al la povo en la jaroj 30-aj. Kaj poste jam alvenis la II-a Mondmilito, Holokaŭsto kaj la fina venko de la sionismo, kiu estis la ekesto de Izraelo. Sed, ĉu vi rigardis iam famajn judajn filmojn faritajn en la Novjorko dum la 20-aj jaroj? Kion vi pensas Sinjoro, kiu estis la lando prezentata en ili kiel la amata Patrujo, pri kiu lando oni parolis kun la nostalgio kaj amo?
Mi divenas, ke ne pri Palestino.
Pri Pollando! Tio ĉi estis por Judoj la vera Patrujo. Mia patro, mortante en Izraelo parolis ĝuste pri Pollando! La lando al kiu li sopiris kaj konsideris esti lia vera Patrujo. Tiel parolis pri Pollando la maljuna Judo mortanta en la juda ŝtato, en la Tero Promesita. Interesa, ĉu ne?
Ĉi via patro travivis la pereigojn en Pollando?
Ne, en decembro 1939 li rifuĝis el la germana okupacia strefo al la soveta. Li kunprenis Patrinon kaj fratinon (mi naskiĝis jam post la milito en la trapasa rifuĝejo en Aŭstrio) kaj atingis la terenojn konkeritajn per la Ruĝa Armeo. Estas interesa, ke antaŭ la milito patro estis komunista aktivisto, sed li ne konfesis tion al Sovetoj. Li timis ke la NKWD lin mortigus, la same kiel ili mortigis multajn aliadiskursojn aktivulojn de KPP (Komunista Partio de Pollando) dum la 30-aj jaroj. Mia familio do saviĝis tial, ke ni estis Judoj, kaj ne komunistoj. Ili forveturigis ilin al Uzbekistano kaj tie ili travivis la militon.
Tiam mi estis invitita per la universitato en la okupitaj teritorioj. Post la diskurso Palestinanoj demandis min, kial – kvankabtenanto de tia historia teorio – mi plu pravigas ekziston de la Ŝtato Izraelo. Mi respondis ke eĉ la infano naskiĝinta en la konsekvenco de la violentigo (seksatenco) havas rajton al la vivo. Poste tion priskribis palestinaj gazetoj kaj fariĝs sifiĉa iomego da bruado. Sed mi tion plu subtenas. Mi opinas ke Izraelo havas rajton al la ekzisto en la Proksima Oriento.
Sed ne pro la fabeloj pri reveno al la tero de la antaŭuloj, sed tial, ke la provo ĝin detrui gvidus al la neimagebla tragedio
Sed la aktuala formo de tiu ĉi ŝtato ne plaĉas al vi?
Ne. Mian kontraŭstaron vekas tio ĉi ke Izrael oficiale nomas sin mem la juda ŝtato, kaj en nia flago estas la stelo de Davido. Tio ĉi kaŭzas ke kvarono da populacio de la lando (tiel nomataj izraelaj Araboj, ne konfuzu kun la Palestinanoj enloĝantaj la okupatajn teritoriojn – rim de red.) estas traktata kiel la civitanoj de la dua kategorio. Izrael devus aboli sian judan karakteron kaj iĝi la sekulara ŝtato de Judoj kaj Araboj.
Ĉu tio ĉi ne estas utopio? Multaj Izraelanoj opinias, ke en la situacio, ke la lando troviĝas en la maro de malamikaj Araboj, tio ĉi signifus la memmortigon.
Estas precize kontraŭe! Iraelon atendas la katastrofo, se ĝi ne ŝanĝos. Pli aŭ malpli frue alvenos la amasa ribelo. Ĝi ne ekspolodos en la Palestina Aŭtonomio, sedmulton formas en la nordo de Izraelo mem, en Galileo, kies plimulton da enloĝantoj konsistigas Araboj. Galileo estos la Izraela Kosovo. Kosovo komencis separiĝi de Serbio, kiam tiu ĉi lando iĝis la ŝtato triba, naciista. Kvankam enloĝita per Albananoj, ĝi ne volis kuniĝi kun la malriĉa, malprogresinta Albanio kaj decidis sendependiĝi. La samo estos kun Galileo. Izraelaj Araboj ne volos iĝi parto de la malprogresinta Palestina Aŭtonomio, sed ili jam pli longe ne eltenos en la juda ŝtato.
Judoj kaj Araboj estus kreontaj kune unu ŝtaton? Sed ja la malamo estas tiel grandega…
Kaj kiu tion diras, Polo!? Kaj ĉu inter vi kaj Germanoj ne estis grandega malamo? Kaj tiu ĉi via konflikto daŭris ne 60 jarojn, sed 1000! Kaj nun vi ja estas bonegaj najbaroj kaj vi ektroviĝis en unu federacio! Kaj Poloj spertis de Germanoj tiom da malbonoj kaj maljustaĵoj. Mi apartenas al tiuj ĉi Judoj kiuj ne forgesis ke en Pollando pereis ne nur tri milionoj da Judoj, sed ankaŭ tri milionoj da Poloj. Ĉu vimemoras la filmon de Claude Lanzmann „Ŝzoah”? La 9 hora dokumento, plimulto estis filmita en Pollando, sed nek unu vorton estis tie dirite pri tio ĉi, ke ankaŭ Poloj pereis en la koncentrejoj.
Kia sekvonteco atendas Izraelon?
Tre morna. Mi timas, ke en la pli malproksima perspektivo ekzistas neniu ŝanco ke ĝi travivu en la Proksima Oriento kiel la ŝtato juda. Oni devas rompi kun tiu ĉi sensencaĵo kaj interkompreniĝi kun Araboj. Finfine akcepti en sian konscion ke tio ĉi estas evidenta afero ke ni estas la ŝtato multkultura kaj multetna, sed neniu triba monolito, kiu povas separatiĝi de Araboj. Bonvolu iom promeni tra la Stratoj de Tel Avivo. Kia pluralismo! Kiom da homtipoj! Judoj eŭropaj, Judoj proksimorientaj, Poloj, Rusoj, Etiopanoj! Kaj ĉiuj tiuj homoj obstine ripetads ke en iliaj vajnoj fluas unu kaj la sama sango!
Efektive, malfacilas kredi ke la etiopaj Judoj estus posteuloj de la samaj Judoj el Palestino.
Malfacilas kredi? Ja tio ĉi estas Nigruloj! Plej malbona estas tio ĉi, ke tiuj ĉi plenkreskaj homoj tute serioze, kaj sen eĉ palpebrumo opinias, ke ili estas posteuloj de la reĝo Salomono. Judoj, kiuj perdiĝis antau jarcentoj en Afriko, sed feliĉe ili jam re-troviĝis kaj revenis hejmen. Ekzistas momentoj kiam al mi ŝajnas ke la mondo freneziĝis. Unu el inter la plej grandaj tragedioj de la homaro estas tio ĉi, ke la homoj rigardas sed ne vidas. Ni vivas en la miasmoj, vaporaĵoj, de la ideologioj kiu lanĉas kaj cirkulas la plej nuko-rompajn teoriojn, kaj ni senkonsidere ilin akceptadas kaj kredas ilin esti la revelaciita (malkaŝigita) vero.
Via teorio ankaŭ vekas multaj disputojn. Vi estas eĉ akuzata pri la antisemitismo.
Politiko de la ŝtato Izraelo kaŭzis signife pli grandan kreskadon de la antisemitismo ol mia libro. Se iu diras ion malkomfortan estas plej facile akuzadi lin pri la antisemitismo. Mi ne allsos ilin malfermi mian buŝon kaj plu mi penois faligi la danĝeran miton, ke la Izraelanoj estas la etna komunumo. Ĝi ja gvidas al la frenezaĵo, kiu estas la ŝajnigado, ke kvarono de la populacio de nia lando ne ekzistas. Kiel longe do oni povas ankoraŭ subtenadi tiun iluzion? Mi promesis al si mem ke mi ne konsentos je ajnaj kompromisoj kun la ideologio, tiel kiel faras tion multaj esploristoj. Mi ne konsentos paroli duonbuŝe, aŭ uzi aluziojn. Mi estas tro maljuna por tio. Mi diras la veron, ĉar baldaŭ povas esti jam tro malfrue. La sama mito, je kies bazoj Izraelo naskiĝis, povas okazi esti ĝuste la sama mito kiu ĝin detruos.
Piotr Zychowicz 28-11-2009
Kun profesoro Szlomo Sand interparolas Piotr Zychowicz ( Rzeczpospolita ) fonto: AP
07.08.2012 http://woundedknee.salon24.pl/439234,wymyslenie-zydowskiego-narodu
KOMENTARIO DE BIBUŁA: ni publikigas la superan intervjuon kun ioma rezisto, ĉar multaj el inter la prezentitaj per prof. Sanda opinioj havas sifiĉe malfortikajn fundamentojn. Li aplikas ankaŭ la ne allaseblajn pensajn mallongigojn en sia rezonado, ekz, aperas la konstato ke en la XIX jarcento „Komencis naskiĝadi nacioj: germana, pola, franca.” Ĉu do tiuj ĉi nacioj ne ekzistis pli frue?… Kaj eble pli temas ĉi tie pri la politika revekiĝo de tiuj ĉi nacioj, tiel aŭ aliel ne decas ke la serioza sciencisto kaj historiisto uzu ne precizan lingvon.
Antaŭ ĉio ridigas la certigado de la historiisto Sand, ke li estis tre penetriga kaj ne subiĝis sub kompromisojn. („Mi promesis al si, ke mi konsentos je neniuj kompromisoj kun la ideologio, kiel tion faras multaj aliaj esploristoj”), sed samtempe kun tia ignoranteco alpaŝas la temon de tn. Holokaŭsto. El unu flanko li ŝajnigas penetrigan esploriston de la historio de Judoj, sed el la alia akceptas kiel ĝusta kaj vera ĉion kio oficiale sin prezentiĝas kiel tn. Holokaŭsto. Adicie, li apogiĝas en tiu ĉi kazo je la kompromitiĝinta filmo Shoah.
Kaj eble prof. Sand aplikus similajn kriteriojn, kiujn li uis ekz. En la kazo de la Roma Imperio (Ili povis mortigi multajn homojn, br. Holakaŭsto?kaŭ al tnuli la urbon, sed ili ne forpelis tutajn naciojn,”) ankaŭ al la tn. Holokaŭsto? Ĉar se li intencas esti konsekvenca en siaj esploroj, do li ne uzu la terminon „Ekstermo (pereigo) de Judoj en Pollando”, ĉar la fakto, ke en postmilita Pollando (difinebla en plimulto je alia geografia tereno) oni registris oficiale kelkajn jarojn post la milito malpli da Judoj, ne samsignifas, ke okazis sur la postmilitaj terenoj de nuntempa Pollando ia ties „Pereigo”. Bigitaj sub la ekstermo.Tio ĉi ke sur la donita tereno mankas la homoj kiuj tie antaŭe loĝis, ne samsignifas aŭtomate, ke ili estis subigitaj sub la „ekstermon”. Antaŭ ĉio, la konsideranta sin esti „penetriga esploristo” sinjoro profesoro devus ekinteresiĝi ekz. pri la fizikoĥemiaj kaj teĥnikaj eblecoj de plenumo de tia „amaspereigo” en la germanaj koncentraciaj kampoj, ĉar okazos ke tiaj ne ekzistis je tia skalo. Kaj tiam li eble havus ankaŭ iom por diri pri la manipulacio kaj propagando postmilita, diranta al ĉiuj kaj ĉie, ke en la germana kampo KL Auschwitz, mortis 10 milionoj da homoj (poste ŝanĝitaj je 4,5 milionoj, kaj nun je 1,1 miliono”), ke en aliaj kampoj nombro da viktimoj falis dekoble?
Kaj, se jam promociante sin mem kiel tiel trapenetre detala esploristo kaj konstatante, ke la Judoj amase „konvertadis” en la favoraj kondiĉoj (Judoj ektroviĝis en tuta la mondo ne dank’ al iu mitologia popolmigrado sed dank’ al la amasa konvertado!)” kaj ili tion volonte ripetus eĉ nun („Mi pensas ke se iu ion tian [liberigo el impostoj] proponus al la hodiaŭaj Izraelanoj, certe granda ties proporcio ankaŭ konvertiĝus je la kredo je Allah.”), li eble pripensus ankaŭ la problemon de Marranos, ekzistanta en la moderna mondo, kaj ankaŭ en Pollando?! Sufiĉas ja nur prodigi kelkdekon da minutoj por spekti iom da programoj en la Pola televido, por rimarki la super-reprezentn de la semitaj trajtoj de diferencaj ĵurnalistoj. Reporteroj, financaj specialistoj, ktp. Tio ĉi ke post la milito multaj Judoj forlasis polan teron, estas evidenta, sed kial oni ne esploras la postmilitajn Marranos en Pollando?!
Tiel do, multaj rimarkoj de prof. Sand estas valoraj, sed li devus pli serioze alpaŝi tuton de la temo.
No comments:
Post a Comment
Administrantoj petas ke oni prezentu ĉi tie ĉiujn komentojn nur en Esperanto.